Żaluzje poziome zwane zamiennie żaluzjami weneckimi, pozostają nieprzerwanie od kilkudziesięciu lat najpopularniejszym produktem osłonowym na całym świecie. Ich odmiana wykonana z drewna, obok standardowych zalet typowych żaluzji aluminiowych, posiada dodatkowe walory estetyczne. Tak więc, do najważniejszych zalet żaluzji drewnianych należy zaliczyć: łatwą i płynną regulację ilości przepuszczanego światła, możliwość wglądu w otoczenie samemu nie będąc widzianym, dużą trwałość, ale przede wszystkim możliwość doboru koloru drewna do wystroju stylowego wnętrza, i to zarówno nowoczesnego jak i tradycyjnego.

Budowa żaluzji

Budowa żaluzji drewnianych co do zasady jest bardzo podobna do budowy popularnych żaluzji weneckich wykonanych z aluminium. Powyżej natomiast, przedstawiono podział żaluzji ze względu na szerokość listków, rodzaj zastosowanego mechanizmu oraz sposób regulacji.

fot. 2

Ekologia w technikach osłonowych

W wystrojach wnętrz od kilkunastu już lat nieprzerwanie utrzymuje się moda na stosowanie materiałów naturalnych, a więc: kamienia, drewna, bambusa, ratanu, trzciny, papieru itp. Nie inaczej jest w technikach osłonowych, szczególnie, jeśli chodzi o osłony wewnętrzne. W Polsce ostatnie lata przyniosły gwałtowny wzrost zainteresowania m.in. matami bambusowymi i drewnianymi, a także żaluzjami drewnianymi. To „proekologiczne" zainteresowanie wysokorozwiniętych krajów przynosi, niestety, zupełnie nieekologiczne skutki w krajach biedniejszych np.: w Chinach, Brazylii, Indonezji, a głównie w afrykańskich krajach trzeciego świata. Olbrzymie tereny lasów tropikalnych i syberyjskich są bezmyślnie wycinane bez żadnej kontroli i polityki odtworzeniowej.

fot. 3

Drewno na żaluzje

Listki żaluzji drewnianych wykonuje się zazwyczaj z bezsęcznego drewna, o szczególnych właściwościach. Drewno na listki do żaluzji powinno mieć, w szczególności, następujące własności:

• dużą stabilność kształtu,
• małą ilość sęków,
• znaczną odporność na różnice temperatur od 10°C do 60°C,
• zadowalającą odporność na podwyższoną wilgotność,
• dobrą odporność na odbarwienie się pod wpływem promieni UV (przed i po lakierowaniu),
• łatwość w obróbce mechanicznej i powierzchniowej,
• małą kruchość,
• możliwie przystępną cenę,
• możliwie małe różnice w rysunku słoi i zabarwieniu,
• dostępność w dłuższym okresie czasu (kilkunastu lat).

fot. 4

Pomimo, jak widać, dość restrykcyjnych warunków wyboru, istnieje dużo gatunków drewna spełniających te wymogi, lecz ich możliwości przemysłowego eksploatowania są bardzo ograniczone.

W ubiegłych dziesięcioleciach dość powszechnie stosowano amerykański (kanadyjski) cedr oraz głównie indonezyjski ramin. Cedr został nieomal całkowicie wyeliminowany ze względu na cenę, a ramin, jako gatunek zagrożony wyginięciem został objęty ochroną przez CITES (Międzynarodową Konwencję Handlu Gatunkami Zagrożonymi).

fot. 5

Obecnie zasadniczą większość żaluzji drewnianych wykonuje się z syberyjskiej lipy (basswood - 75%) oraz afrykańskiego abachi (20%). Wszystkie pozostałe gatunki stanowią mniej niż 5%.

Surowce zastępcze

Trudności w pozyskiwaniu pełnowartościowego surowca oraz jego wysoka cena skłoniły producentów do szukania materiałów zastępczych. Ich znaczenie i popularność w ostatnich latach gwałtownie wzrosły. Do najważniejszych surowców zastępczych należy zaliczyć:

• drewno klejone za pomocą połączeń czopowych, jego zaletą jest niższa cena i niezła stabilność wymiarowa, a wadą, widoczne połączenia, szczególnie w jaśniejszych kolorach
• drewno bambusowe - klejone warstwowo, którego dużą zaletą jest stabilność kształtu i mniejsza grubość listewek, a co za tym idzie, również mniejszy pakiet w pozycji podniesionej
• drewno okleinowane papierem - jego wadą jest niska trwałość okleinowania
• drewno malowane farbą drewnopodobną imitującą naturalny rysunek słoi drewna - ta technologia bardzo szybko się rozwija i pozwala stosować gorszej jakości drewno
• kompozyt będący mieszanką zmielonego drewna i tworzywa PCW - jego zaletą jest cena oraz rysunek drewna zbliżony do naturalnego
• spienione PCW - jego zaletą jest niska cena ale rysunek drewna wygląda, w większości kolorów, bardzo sztucznie.

fot. 6

Zastosowanie

Żaluzje drewniane świetnie komponują się zarówno we wnętrzach tradycyjnych z drewnianymi wnękami okiennymi (Fot.1), jak i w architekturze nowoczesnej (Fot.2). Montuje się je we wnęce okiennej tak, aby listwa osłonowa rynny górnej licowała się z powierzchnią ściany (szer. 50 mm) (Fot.3.) lub na skrzydle okiennym (szer. 25 mm). W nowoczesnej architekturze biurowej i mieszkaniowej żaluzje drewniane dodają wnętrzu ciepła i tworzą bardziej przyjemny, domowy klimat.

Estetyka

Walorów estetycznych żaluzjom drewnianym dodają drobne akcesoria i ozdobniki. W żaluzjach 50 mm, zamiast tradycyjnej drabinki sznurkowej stosuje się drabinkę z taśmy tkaninowej (Fot. 4), wykonanej w kolorze dobranym do koloru drewna lub kontrastowo w kolorze dobranym do innych elementów wystroju wnętrza. Sterowanie odbywa się najczęściej poprzez sznurki zakończone ozdobnymi dzwoneczkami (Fot. 5), przy czym regulacje, obracanie i podnoszenie żaluzji może być po tej samej stronie lub po przeciwnych stronach. Rynna górna osłonięta jest zazwyczaj karniszem ozdobnym, który w wersji montażowej „przed wnęką" posiada estetycznie doklejone boki. (Fot. 6)

fot. 7

Bardzo interesujące rozwiązanie rynny górnej posiada system RETRO do żaluzji 50 mm (Fot. 7). Jest to opatentowany przez szwedzką projektant Ann Idstein, wzór użytkowy, którego projekt oparto na pierwowzorze żaluzji poziomej znalezionej w okolicy w 1885 roku w Wenecji. Żaluzja ta do dnia dzisiejszego jest sprawna i znajduje się w szwedzkiej firmie Smederot.

Rynek Polski

Rynek Polski na żaluzje drewniane rozwija się w ostatnich latach bardzo dynamicznie i oceniany jest na około 10 tys. sztuk na miesiąc. Do czołowych producentów od lat należą firmy DORMAX i ANWIS. W ostatnich dwóch latach produkcję żaluzji drewnianych uruchomiło wiele innych firm.

W tym roku dołączyła do nich firma MOL z Suchego Lasu k. Poznania, której oferta wyróżnia się jakością, ceną a przede wszystkim unikalną - bogatą ofertą dostępnego koloru drewna i bambusu. Używane prze firmę MOL drewno jest siedmiokrotnie pokrywane lakierem NC o odporności na odbarwienie na poziomie 6-7.